Bart Debie

Geef maar GAS ?

Vandaag stemt het parlement over de gewijzigde bepalingen in verband met de Gemeentelijke Adrministratieve Sancties, in de volksmond de GAS-boetes genoemd. De tarieven gaan omhoog en de minimum leeftijd gaat naar beneden.

 

Koele minnaar

Ik ben altijd een koele minnaar van die GAS-sancties geweest. Ik ben er namelijk van overtuigd dat dat systeem niet werkt. En zoals u weet ben ik niet gehinderd door gebrek aan ervaring.

De bedoeling van de GAS-sancties is om vormen van overlast te sanctioneren. Tot daar ben ik nog mee. Maar de bedoeling van elke sanctie is om een afschrikeffect te creeëren waardoor mensen dat soort gedrag niet meer gaan vertonen. En dat werkt nu meestal niet met de GAS-sancties.

Laat ons even eerlijk zijn, wie zijn de meeste overlastplegers ? Doorgaans mensen van eigen en andere origines maar wel meestal uit lagere sociale middens. Om de woorden kansarmen en mensen zonder wettige verblijfplaats (ook Belgen) niet te gebruiken. Denk je nu echt dat ze die boetes betalen? En mensen zonder een adres ? Naar waar gaat de gemeentelijke ambtenaar die boetes sturen ?

Een tip voor de meelezende journalisten : misschien kan er eens iemand navraag doen naar het aantal onbetaalde GAS-boetes ? En je kan er meteen bijvragen of de gedefinieerde overlast gedrag nu ook effectief verminderd is dankzij die GAS-boetes ?

Juridische onzekerheid

Vermoedelijk fronsen ook vele juristen de wenkbrauwen. Immers, de GAS-sancties verschillen van gemeente tot gemeente. Er is dus totale rechtsonzekerheid want hoe kan een gewone mens nu al die overtredingen kennen ?

Er zitten ook de meest belachelijk sancties tussen : in Leuven mogen straatmuzikanten niet vals spelen. Wie gaat dat controleren en vooral beoordelen ? In Dendermonde mogen wielertoeristen niet in groep rijden. In Deinze mag je geen opgeraapte confetti gooien tijdens carnavalsoptochten. En op andere dagen dan wel ?

In Brussel kan je een GAS-sanctie krijgen als je als ambulancier tijdens een niet prioritaire opdracht op de pechstrook rijdt. Te gek voor woorden, want het verkeersreglement is hier perfect van toepassing. Een GAS-sanctie is dus overbodig en houdt juridisch geen steek want je kan niet twee keer geverbaliseerd worden voor eenzelfde feit.

Falen van sociale controle - vullen van de gemeentekassa

Als je de lange lijst van GAS-boetes bekijkt dat gaat het meestal over overlastvormen : spuwen op straat, lawaaihinder, sluikstort, met de voeten op een bankje zitten, broodje eten op de trappen van de kerk, mensen beledigen, .... Met andere woorden : is het niet eerder door een totaal gebrek aan sociale controle, normen en waarden dat dit gedrag zich vertoont ? En dan nog is dit het beste bewijs van de verzuurde, onverdraagzame maatschappij die we nu hebben. Mensen kunnen niks meer van elkaar verdragen. Een broodje eten op de trappen van de kerk.....stel u voor. Wat een misdaad zeg !

Het enige resultaat dat die GAS-sancties zullen hebben is het spijzen van de kassa van stad of gemeente. Als de boetes al betaald worden natuurlijk.

Zou het niet beter voor iedereen zijn als iedereen opnieuw eens wat sociale controle zou uitvoeren ? Als jongeren met hun voeten op de bank zitten, kan je ze er best op aanspreken. En als iedereen dat zou doen, dan gaat dat gedrag zich niet meer stellen.

Om te eindigen : heb je er al eens over nagedacht hoeveel GAS-boetes de "Witte van Zichem" zou moeten betalen ?

Only in Belgium

Vandaag publiceert de krant Het Laatste Nieuws een artikel waaruit blijkt dat de Privacycommissie bezwaren heeft tegen het inzetten van mobiele camera's op politiewagens die nummerplaten kunnen herkennen.  Het is de zoveelste keer dat de Privacycommissie door middel van mierenneukerij modern en fatsoenlijk politiewerk probeert te verhinderen.

Volgens de Privacycommissie mag de politie enkel die camera's gebruiken in stilstaande fases bij grote massa-evenementen en in het kader van de Wet op de Bijzondere Opsporingsmethodes. Strikt genomen en volgens de letter van de wet zou de Privacycommissie wel eens gelijk kunnen hebben. Maar er is ook het doel en de geest van de wet. En dat schijnen de heren van die commissie weer eens te vergeten.

Waakhond is noodzakelijk

Versta me niet verkeerd, het is goed dat er een maatschappelijke waakhond bestaat die er op toeziet dat onze privacygegevens niet misbruikt worden. En daar draait het volgens mij ook om, het woordje "misbruik". Niemand heeft graag dat zijn of haar adresgegevens in een of ander mailingbestand terechtkomen waardoor men u voor de rest van uw dagen kan stalken  met reclame. Dat is slechts één voorbeeld van misbruik van uw gegevens. 

De heren van de Privacycommissie moeten mij echter eens komen uitleggen hoe de politiediensten misbruik zouden kunnen maken van die camerabeelden als ze daarmee gesignaleerde, gestolen en onverzekerde voertuigen opsporen ?

Niet de eerste keer

Het is de zoveelste keer dat de Privacycommissie modern en fatsoenlijk politiewerk probeert te verhinderen. Ik herinner me alsof het gisteren was dat reeds midden jaren '90 deze commissie opmerkingen had over een fotobestand waarover mijn "cel Prostitutie" bij de Antwerpse politie beschikte.

Wij hadden zowat heel de Antwerpse prostitutiewereld in kaart gebracht en beschikten zowat over foto's van ALLE prostituees én over honderden foto's van o.a. verdachten in het criminele Albanese milieu. Dat bestand had allerminst de bedoeling om een stempel "prostituee" of "pooier" op iemands hoofd te plakken. Neen, het was op dat moment een broodnoodzakelijk recherchemiddel om een zicht te krijgen en te houden op die criminele wereld van vaak Afrikaanse en Albanese prostitutiemaffia.

Het schizofrene aan de hele situatie was dat ik als leidinggevende commissaris mijn eenheid zowat wekelijks moest verdedigen tegen die Privacycommissie, terwijl we langs de andere kant niets dan felicitatiebrieven kregen van o.a. de sectie Moordzaken omdat ze dankzij onze bestanden een moordzaak in no time konden oplossen. "Informatiegestuurde politiewerking" noemen ze dat bij onze buurlanden, "onwettig fotobestand" noemden ze dat in België. Te gek voor woorden.

Twee maten en gewichten ?

Vandaag zien we ongeveer hetzelfde gebeuren. Modern politiewerk en dure investeringen worden in de kiem gesmoord. Slachtoffers van autodiefstallen, ouders van verongelukte kinderen door ongevallen met vluchtmisdrijf zullen er allicht anders over denken.

Misschien moet er maar eens een grondige evaluatie van die Privacycommissie en de Belgische Privacywetgeving gemaakt worden om na te gaan of er niet met twee maten en gewichten wordt gewerkt ? Langs de ene criminelen en overtreders die beschermd worden door de Privacywetgeving en langs de andere kant goed werkende politieambtenaren die gedemotiveerd geraken omdat elke moderne vorm van "law enforcement" in de kiem gesmoord wordt.

Dat kan volgens mij weer...."only in Belgium".

Opinie: sociaal weefsel herstellen is beter dan operatie “window dressing”

Donderdag vond voor de derde keer een grote politieactie plaats in de wijk Antwerpen-Noord in Antwerpen. Hiermee wil het stadsbestuur laten zien dat het hen menens is met de zogenaamde “war on drugs”. Op zich kunnen we daar enkel tevreden om zijn en waren de lokale bewoners, handelaars en ondernemers zeker vragende partij maar toch komen er proteststemmen naar boven.

Met name de manier waarop de acties worden gevoerd schiet bij vele lokale middenstanders in het verkeerde keelgat. Doordat straten uren worden afgesloten kunnen de klanten natuurlijk niet meer tot bij de lokale winkels geraken. Dat kan inderdaad een aanzienlijk omzetverlies met zich meebrengen. We spreken dan bewust nog niet van de mogelijke verkeerschaos die dergelijke acties in een wijk waar de mobiliteit sowieso al moeilijk is in de hand werkt. De handelaars protesteren dan ook niet tegen de intentie van de politieoperatie, maar wel tegen de wijze waarop. Sommigen noemen het brutaal machtsvertoon, anderen een kordate actie.

Ik heb er echter een andere benaming voor : operatie “window dressing”. Ik heb namelijk enkele serieuze bedenkingen bij de efficiënte van dergelijke acties. Als het de bedoeling is om drughandelaren te vatten, dan is een actie zoals ze hier gevoerd wordt totaal niet efficiënt. Immers, bij het afsluiten van de straten en het zien van de eerste uniformen gooien de dealers de drugs gewoon op de grond of slikken ze in. Bye bye bewijsmateriaal. Wat rest is een stel illegalen en waarschijnlijk talrijke gestolen GSM-toestellen. Op zich ook al nuttig om een keer aan te pakken, maar veel drughandelaren gaat men op die manier niet vatten. Wil men écht de drughandelaren oppakken, dan zijn kleinschalige acties veel efficiënter waarbij agenten in burger de drughandelaars gewoon op heterdaad betrappen. Midden jaren ’90 heb ik als politiecommissaris met mijn CONA-team zo wekelijks tientallen arrestaties kunnen verrichten en was de wijk in no-time clean. Tot vreugde van de toen aanwezige bewonersgroepen. Als dat toen kon, waarom vandaag niet ? Dergelijke acties zijn natuurlijk minder zichtbaar en wat rest zijn de statistieken. Dat is als PR-werking voor het stadsbestuur minder zichtbaar en dus denk ik dat men liever voor de meer zichtbare, maar minder efficiënte operaties “window dressing” kiest. De vraag is waar de lokale bewoners en handelaars het meest mee gediend zijn ?

Hoe dan ook zijn deze acties een druppel op een hete plaat. Men kan nog jaren acties voeren op deze manier. Telkens de greep even gelost wordt, staan er opnieuw tientallen in de rij aan te schuiven om de straatverkoop van drugs opnieuw te starten. Waar het op neer zou moeten komen is dat de ganse wijk gewoon onaantrekkelijk gemaakt wordt voor dergelijke individuen. En dat kan alleen door structurele en permanente ingrepen.

Vandaag kunnen we van de overheid niet alles meer verwachten. Het wordt tijd dat de mensen opnieuw zelfredzaam worden. En ik denk dat al die lokale middenstanders – allochtoon en autochtoon – de sleutel in handen kunnen hebben om hun eigen wijk opnieuw leefbaar te maken. Lokale middenstanders hebben er alle belang en voordeel bij om hun straat en bij uitbreiding de wijk leefbaarder en tegelijk onaantrekkelijk te maken voor mensen met criminele intenties. Door als lokale middenstander tijd te investeren in het ondersteunen van lokale activiteiten voor jongeren, door de lokale jongeren toekomstkansen te geven (bijvoorbeeld gerichte jobstudent programma’s), door buurtactiviteiten te organiseren en te steunen (waar is de bekende braderij van de Diepestraat naartoe ?), etc.. gaan de mensen elkaar opnieuw beter leren kennen. Het sociaal weefsel voor jong en oud wordt hersteld. Verdachte of maatschappelijk onaanvaardbare gedragingen gaan weer gemakkelijker gerapporteerd worden zonder dat men als een “verklikker” wordt beschouwd omdat alles wordt gezien in het belang van de leefbaarheid van de wijk. Het stadsbestuur heeft dan weer de maatschappelijke plicht om al deze intenties te ondersteunen. Als pionier van wat later de wijkwerking zou moeten geworden zijn, heb ik destijds vaak gepleit voor een soort van “wijkmanager”. Een ambtenaar die alle actoren op het terrein verenigd (stad, bewoners, ocmw, onderwijs, middenstand, ….), die de nodige informatie verzamelt en doorgeeft aan de juiste diensten en als belangrijkste taak het herstel van het sociaal weefsel heeft.

Dat lokale middenstanders de sleutel in handen hebben wordt bewezen als we even kijken naar de Kammenstraat in Antwerpen. Als het daar kan, waarom dan niet in Antwerpen-Noord ?