Opinie: sociaal weefsel herstellen is beter dan operatie “window dressing”

Donderdag vond voor de derde keer een grote politieactie plaats in de wijk Antwerpen-Noord in Antwerpen. Hiermee wil het stadsbestuur laten zien dat het hen menens is met de zogenaamde “war on drugs”. Op zich kunnen we daar enkel tevreden om zijn en waren de lokale bewoners, handelaars en ondernemers zeker vragende partij maar toch komen er proteststemmen naar boven.

Met name de manier waarop de acties worden gevoerd schiet bij vele lokale middenstanders in het verkeerde keelgat. Doordat straten uren worden afgesloten kunnen de klanten natuurlijk niet meer tot bij de lokale winkels geraken. Dat kan inderdaad een aanzienlijk omzetverlies met zich meebrengen. We spreken dan bewust nog niet van de mogelijke verkeerschaos die dergelijke acties in een wijk waar de mobiliteit sowieso al moeilijk is in de hand werkt. De handelaars protesteren dan ook niet tegen de intentie van de politieoperatie, maar wel tegen de wijze waarop. Sommigen noemen het brutaal machtsvertoon, anderen een kordate actie.

Ik heb er echter een andere benaming voor : operatie “window dressing”. Ik heb namelijk enkele serieuze bedenkingen bij de efficiënte van dergelijke acties. Als het de bedoeling is om drughandelaren te vatten, dan is een actie zoals ze hier gevoerd wordt totaal niet efficiënt. Immers, bij het afsluiten van de straten en het zien van de eerste uniformen gooien de dealers de drugs gewoon op de grond of slikken ze in. Bye bye bewijsmateriaal. Wat rest is een stel illegalen en waarschijnlijk talrijke gestolen GSM-toestellen. Op zich ook al nuttig om een keer aan te pakken, maar veel drughandelaren gaat men op die manier niet vatten. Wil men écht de drughandelaren oppakken, dan zijn kleinschalige acties veel efficiënter waarbij agenten in burger de drughandelaars gewoon op heterdaad betrappen. Midden jaren ’90 heb ik als politiecommissaris met mijn CONA-team zo wekelijks tientallen arrestaties kunnen verrichten en was de wijk in no-time clean. Tot vreugde van de toen aanwezige bewonersgroepen. Als dat toen kon, waarom vandaag niet ? Dergelijke acties zijn natuurlijk minder zichtbaar en wat rest zijn de statistieken. Dat is als PR-werking voor het stadsbestuur minder zichtbaar en dus denk ik dat men liever voor de meer zichtbare, maar minder efficiënte operaties “window dressing” kiest. De vraag is waar de lokale bewoners en handelaars het meest mee gediend zijn ?

Hoe dan ook zijn deze acties een druppel op een hete plaat. Men kan nog jaren acties voeren op deze manier. Telkens de greep even gelost wordt, staan er opnieuw tientallen in de rij aan te schuiven om de straatverkoop van drugs opnieuw te starten. Waar het op neer zou moeten komen is dat de ganse wijk gewoon onaantrekkelijk gemaakt wordt voor dergelijke individuen. En dat kan alleen door structurele en permanente ingrepen.

Vandaag kunnen we van de overheid niet alles meer verwachten. Het wordt tijd dat de mensen opnieuw zelfredzaam worden. En ik denk dat al die lokale middenstanders – allochtoon en autochtoon – de sleutel in handen kunnen hebben om hun eigen wijk opnieuw leefbaar te maken. Lokale middenstanders hebben er alle belang en voordeel bij om hun straat en bij uitbreiding de wijk leefbaarder en tegelijk onaantrekkelijk te maken voor mensen met criminele intenties. Door als lokale middenstander tijd te investeren in het ondersteunen van lokale activiteiten voor jongeren, door de lokale jongeren toekomstkansen te geven (bijvoorbeeld gerichte jobstudent programma’s), door buurtactiviteiten te organiseren en te steunen (waar is de bekende braderij van de Diepestraat naartoe ?), etc.. gaan de mensen elkaar opnieuw beter leren kennen. Het sociaal weefsel voor jong en oud wordt hersteld. Verdachte of maatschappelijk onaanvaardbare gedragingen gaan weer gemakkelijker gerapporteerd worden zonder dat men als een “verklikker” wordt beschouwd omdat alles wordt gezien in het belang van de leefbaarheid van de wijk. Het stadsbestuur heeft dan weer de maatschappelijke plicht om al deze intenties te ondersteunen. Als pionier van wat later de wijkwerking zou moeten geworden zijn, heb ik destijds vaak gepleit voor een soort van “wijkmanager”. Een ambtenaar die alle actoren op het terrein verenigd (stad, bewoners, ocmw, onderwijs, middenstand, ….), die de nodige informatie verzamelt en doorgeeft aan de juiste diensten en als belangrijkste taak het herstel van het sociaal weefsel heeft.

Dat lokale middenstanders de sleutel in handen hebben wordt bewezen als we even kijken naar de Kammenstraat in Antwerpen. Als het daar kan, waarom dan niet in Antwerpen-Noord ?